Hoeveel ouderdomspensioen u via uw werkgever al heeft opgebouwd kunt u heel makkelijk terugvinden op de site van Mijnpensioenoverzicht.

Onderstaand een handige uitleganimatie van de website MijnPensioenOverzicht.

De pensioengrondslag is dat deel van het loon waarover het pensioen wordt opgebouwd (pensioengevend loon -/- franchise = pensioengrondslag). Hoe dat precies zit wordt hierna uitgelegd.

Pensioengevend loon

Om het begrip pensioengrondslag beter te begrijpen, moeten we eerst kijken naar het pensioengevend loon. Hoe dit wordt berekend hangt af van uw pensioenregeling. Een berekening die vaak wordt toegepast, gaat als volgt: als uitgangspunt voor de berekening van het pensioen wordt 12 keer het bruto salaris genomen + 8% vakantiegeld.

Het brutosalaris vermenigvuldig je dan met 12,96 en je hebt het pensioengevend salaris. Is er sprake van een dertiende maand dan kán die ook meetellen als pensioengevend loon. Dan is de factor waarmee wordt vermenigvuldigd 13,96.

Meestal wordt het bruto loon dat verdiend wordt op 1 januari van een bepaald jaar als uitgangspunt genomen. Hoe meer onderdelen meetellen als pensioengevend loon, hoe hoger de pensioenopbouw. Maar ook, hoe hoger de pensioenpremie.

AOW franchise

Over de AOW franchise bestaat nogal eens onduidelijkheid. Toch is het een belangrijk element in het bepalen van de pensioengrondslag. AOW is een staatspensioen waarop iedere Nederlander recht heeft. Daar bovenop kan een werknemer eventueel extra ouderdomspensioen opbouwen. Dit pensioen is met andere woorden een aanvulling op de AOW.

De overheid heeft nu bepaald dat het AOW deel niet mee mag worden geteld. De AOW franchise is dus een drempelbedrag waarover u geen pensioen opbouwt. Dit bedrag wordt vastgesteld in overleg met werkgevers en werknemers en ligt momenteel gemiddeld zo rond de € 13.500,00. Let op: de voorgeschreven AOW franchise verschilt per pensioensysteem.

Pensioengrondslag

Wanneer we nu het pensioengevend loon nemen en daar de AOW franchise vanaf trekken komen we uit op de pensioengrondslag. Dit is uiteindelijk het deel van uw salaris waarover pensioen wordt opgebouwd. Stel dat iemand een pensioengevend loon heeft van € 53.500,00 en de AOW franchise € 13.500,00 is, dan is de pensioengrondslag € 40.000,00.

Let op: vanaf 01-07-2023 gaat het hele pensioenstelsel op de schop! Iedereen in Nederland stapt over op een beschikbare premie. Niet de uitkering, maar de premie vormt het uitgangspunt van de pensioenregeling. Dat betekent dat alleen een premieovereenkomst nog mogelijk is. Eind- en middelloonregelingen behoren definitief tot het verleden (behoudens een overgangstermijn).

Er zijn nu nog 3 soorten pensioenregelingen. 

1. Uitkeringsovereenkomst

Bij een uitkeringsovereenkomst weet u hoeveel pensioenuitkering u krijgt.

Bouwt u pensioen op op basis van een uitkeringsovereenkomst? Dan zijn er afspraken gemaakt over de hoogte van uw pensioenuitkering. Deze staat daarom van tevoren vast. Het pensioen dat u opbouwt is dus in principe gegarandeerd.

Middelloonregeling of eindloonregeling

Bij een uitkeringsovereenkomst is er sprake van een middelloonregeling of van een eindloonregeling. De eindloonregeling komt inmiddels bijna niet meer voor.

2. Premieovereenkomst

De premieovereenkomst (ook wel beschikbare premieregeling) is een pensioenregeling waarbij afspraken zijn gemaakt over welke premie er betaald wordt.

U maakt met uw werkgever alleen afspraken over de premie die wordt betaald. Deze premie wordt belegd. Daardoor heeft u geen zekerheid over de hoogte van uw pensioenkapitaal op uw pensioendatum. De hoogte van uw pensioenkapitaal is dus afhankelijk van de resultaten van de beleggingen.

Op uw pensioendatum gebruikt u het opgebouwde kapitaal om een maandelijkse, vaste pensioenuitkering aan te kopen. De uitkering wordt berekend op basis van de marktrente die op dat moment geldt. U weet dus pas op uw pensioendatum wat de hoogte van uw pensioenuitkering wordt.

3. Kapitaalovereenkomst

Een kapitaalovereenkomst is een pensioenregeling waarbij afspraken zijn gemaakt over de hoogte van het kapitaal waarmee u een pensioenuitkering aankoopt als u met pensioen gaat.

Als u met pensioen gaat, wordt het kapitaal omgezet in een uitkering. Die uitkering wordt gebaseerd op de marktrente die dan geldt. Dat kan dus meevallen of tegenvallen. U weet daardoor ook bij deze regeling pas op uw pensioenleeftijd hoe hoog uw pensioenuitkering zal zijn.

Wilt u weten wat uw pensioen kost en wie wat betaalt? Kijk dan op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Van de pensioenregeling waarin u nu pensioen opbouwt, ontvangt u jaarlijks het UPO. Heeft u een oude pensioenregeling waarin u niet meer opbouwt? Dan ontvangt u ook jaarlijks het UPO. Aangezien er in de oude pensioenregeling geen actieve opbouw meer plaatsvindt, ziet u er ook geen bijdrage van de werkgever meer in staan.

Pensioenpremie en kosten

Op het UPO staat de beschikbare pensioenpremie. Betaalt u zelf een deel van de premie? Dan vindt u dat deel terug op uw loonstrook. Naast de premiegegevens ziet u op het UPO ook welk pensioen u kunt verwachten, en wat u eventuele partner en kinderen kunnen verwachten als u vóór uw pensioendatum komt te overlijden. 

Eenvoudig vergelijken en optellen

UPO’s zijn allemaal op dezelfde manier opgebouwd. Daardoor zijn ze vergelijkbaar. U kunt de pensioenen die u (of uw partner) bij andere werkgevers heeft opgebouwd, dan ook eenvoudig bij elkaar optellen. Zo krijgt u een beter beeld van het totale inkomen als u (beiden) met pensioen bent. Let wel op dat de ingangsdatum en de uitkeringsduur per pensioen kunnen verschillen. Bovendien hebben niet alle regelingen dezelfde keuzemogelijkheden. Raadpleeg hiervoor de informatie van jouw pensioenuitvoerder.

De belangrijkste hoofdzaken met betrekking tot het pensioenakkoord hebben wij hieronder voor u op een rij gezet.

Geen middelloonregelingen meer

Middelloonregelingen zijn niet meer mogelijk. Iedereen in Nederland stapt over op een beschikbare premie. Niet de uitkering, maar de premie vormt het uitgangspunt van de pensioenregeling. Dat betekent dat alleen een premieovereenkomst nog mogelijk is. Eind- en middelloonregelingen behoren definitief tot het verleden (behoudens een overgangstermijn).

Voor alle werknemers dezelfde premie

Werknemers, ongeacht leeftijd, ontvangen van de werkgever een bedrag gebaseerd op exact hetzelfde gelijkblijvende premiepercentage op zijn/haar persoonlijke pensioenrekening. Elke pensioenregeling wordt gebaseerd op één vast premiepercentage. Bestaande premieregelingen met een stijgende premiestaffel mogen voor bestaande werknemers worden voortgezet. Voor nieuwe werknemers wordt de vlakke beschikbare premie verplicht.

Geen garanties meer

Iedereen gaat pensioen opbouwen op basis van beleggingen. Afhankelijk van de uitvoerder, wordt er collectief of op basis van het persoonlijke risicoprofiel van de werknemer belegd. De berekening van de pensioenverplichtingen met de rekenrente en het gebruik van de dekkingsgraad komen te vervallen.

Opgebouwde (middelloon)rechten

Om de problematiek met de dekkingsgraad te beëindigen, is het noodzakelijk dat ook de opgebouwde rechten worden ingebracht in het nieuwe contract. De zachte garanties worden omgezet naar persoonlijke beleggingskapitalen. De wijze waarop is nog een punt van aandacht. De omzetting kan op werknemersbezwaren stuiten. Wel is de verwachting dat er een collectief bezwaarrecht volgt.

Compensatie pensioenfonds

Berekeningen tonen aan dat het nieuwe pensioencontract in veel gevallen een voordeel oplevert. Naast de verwachte hogere beleggingsresultaten, vormen de pensioenfondsen een solidariteitsreserve waarmee grote ups en downs afgevlakt worden. Mochten er deelnemers zijn die nadeel ondervinden, dan wordt hier een passende compensatie voor gezocht.

Voor pensioenregelingen ondergebracht bij pensioenverzekeraars en premiepensioeninstellingen (PPI’s) is geen compensatieregeling overeengekomen. Hier is voor een compromis gekozen; de huidige premiestaffel mag voor bestaande werknemers gehandhaafd blijven. Nieuwe werknemers krijgen wel een vaste (vlakke) premie toegezegd.

Introductie maximale premiegrens

Er komt een maximale fiscale premiegrens voor alle pensioencontracten. Op basis van de huidige inzichten bedraagt de fiscale premiegrens 30% van de pensioengrondslag, exclusief kosten- en risico-opslagen.  Aanvullend kan gedurende tien jaar na einde van de  transitieperiode 3% van de pensioengrondslag voor compensatie ingelegd worden.

Pensioenkortingen tot ingang nieuwe wetgeving zo goed als van de baan

Pensioenfondsen die het einde van het jaar een dekkingsgraad hebben van meer dan 90%, hoeven in 2022, net als in 2021, geen korting van pensioenrechten en pensioenaanspraken door te voeren.

Omdat de pensioeninleg voor iedereen gelijk wordt, gaan jonge deelnemers meer pensioen opbouwen dan nu het geval is; naarmate zij ouder worden bouwen zij minder pensioen op. Immers hoe jonger je bent, hoe langer de inleg kan renderen. De introductie van gunstige fiscale regelgeving zorgt ervoor dat werknemers gezond de pensioendatum kunnen bereiken. Werknemers kunnen daardoor eerder en al dan niet gedeeltelijk met pensioen door inzet van:

• Mogelijkheid om op de pensioendatum 10% van de complete waarde van de pensioenpot op te nemen en te gebruiken voor een vrije bestemming (reis, hypotheek etc).
• Geen fiscale boete voor werkgever bij eerder stoppen met werken (tijdelijke regeling).
• Uitbreiding van 100 weken verlofsparen.
• De mogelijkheden om pensioenopbouw in privé (banksparen) op te bouwen worden gelijk gesteld aan de opbouw via een werkgever.